Electric Wire 101 : รวมทุกเรื่องพื้นฐานควรรู้ของ “สายไฟ”

การศึกษาเกี่ยวกับสาระเบื้องต้นของสายไฟ (Electric Wire) จึงเป็นสิ่งสำคัญที่ไม่ควรพลาด เพราะในอนาคตเราไม่อาจคาดการณ์ได้เลยว่าจะเกกิดเหตุการณ์ไม่คาดคิดจากไฟฟ้าได้เมื่อไหร่

ไม่มีบ้านไหนไม่มีสายไฟ (Electric Wire) จริงไหม? แต่ถ้าเรามีไว้ใช้ แล้วกลับไม่รู้เรื่องพื้นฐานเกี่ยวกับมัน จะรู้ได้อย่างไรว่าสายไฟที่มีในบ้านอยู่สภาพสมบูรณ์ พร้อมใช้งานอย่างปลอดภัยหรือเปล่า?

เพราะอุบัติเหตุจากไฟฟ้าเกิดขึ้นได้ทุกเมื่อ และส่วนมากก็มีต้นตอสาเหตุมาจากสายไฟที่ชำรุดแต่ยังฝืนใช้งานต่อ เนื่องจาก “ความไม่รู้” ของบุคคลนั้น ๆ เพราะแบบนี้การศึกษาเกี่ยวกับสาระเบื้องต้นของสายไฟ (Electric Wire) จึงเป็นสิ่งสำคัญที่ไม่ควรพลาด เพราะในอนาคตเราไม่อาจคาดการณ์ได้เลยว่าจะเกกิดเหตุการณ์ไม่คาดคิดจากไฟฟ้าได้เมื่อไหร่

A picture containing tool

Description automatically generated

สายไฟ (Electric Wire) กับเรื่องเบื้องต้นที่ควรรู้

สำหรับสายไฟ หรือที่เรียกกันในภาษาอังกฤษว่า Electric Wire นั้น สามารถแบ่งออกได้หลากหลายประเภทตามลักษณะของการใช้งาน แต่ถ้าจะอธิบายในเชิงของเทคนิค เราขออนุญาตแบ่งเป็นตามชื่อเรียก ดังนี้

  • Wire หมายถึงเส้นลวดที่ใช้เป็นสายตัวนำไฟฟ้า (เปลือย )
  • Cord หมายถึงสายไฟฟ้าที่มีขนาดเล็ก มีฉนวนแบบอ่อนตัวที่สามารถบิดงอได้ง่ายที่ใช้ตามบ้านอาคารทั่วไป
  • Cable หมายถึงสายไฟฟ้าขนาดใหญ่ที่มีฉนวนป้องกันไฟฟ้ารั่วไหลได้อย่างมั่นคงปลอดภัย ใช้ฝังใต้ดิน ทอดข้ามแม่น้ำ หรือเป็นสายเปลือยแขวนลอย

โดยลักษณะสำคัญของสายไฟฟ้านั้น จะอยู่ที่คุณสมบัติด้านการใช้งาน ว่าจะยอมให้กระแสไฟฟ้าไหลได้สูงสุดเท่าไหร่ ยังไม่รวมถึงองค์ประกอบอื่น ๆ ที่เกี่ยวข้อง และทำหน้าที่ป้องกันความปลอดภัยแตกต่างกันออกไป อทิ ชนิดของตัวนำไฟฟ้าและฉนวนที่หุ้ม ตลอดจนประเภทของการใช้งาน แรงดันไฟฟ้าที่สายไฟสามารถทนได้ และสภาพความแข็งแรงทางกล 

ด้วยเหตุนี้จึงทำให้สายไฟฟ้า (Electric Wire and cable) กลายเป็นอุปกรณ์ที่ต้องให้ความสำคัญเวลาเลือกซื้อ เพื่อให้สามารถรองรับการใช้งานได้อย่างเหมาะสม ทั้งยังส่งผลต่อความปลอดภัยและประสิทธิภาพในการใช้งานอีกด้วย

ประเภทของสายไฟฟ้า (Types of Electric Wire)

1.สายไฟฟ้าแบบมีฉนวนห่อหุ้ม

นับเป็นสายไฟฟ้าที่นิยมใช้มากตามอาคาร บ้านเรือน และอุปกรณ์ไฟฟ้าหลาย ๆ ชนิด โดยจะสามารถแบ่งประเภทแยกย่อยตามวัสดุที่ใช้ห้อหุ้มได้อีก 6 ชนิด ดังนี้

  • สายไฟฟ้าที่ห่อหุ้มภายนอกด้วยด้ายถัก ได้แก่ สายไฟฟ้าที่ห่อหุ้มด้วยยาง แต่ภายนอกจะถักด้ายห่อหุ้มอีกชั้นหนึ่ง ใช้กับเตารีดและเครื่องให้ความร้อน
  • สายหุ้มยาง เป็นสายไฟฟ้าที่หุ้มด้วยยางที่มีทั้งแบบธรรมดาและแบบทนความร้อน สายไฟฟ้าแบบนี้จะเปื่อยและเสื่อมคุณภาพเร็ว ปัจจุบัน ไม่ค่อยนิยม ใช้งาน
  • สายหุ้ม PVC ชนิดนี้มีความทนทานต่อดินฟ้าอากาศ ไม่ติดไฟ ทนความร้อน แข็งเหนียว ไม่เปื่อยง่าย นิยมใช้งานมากที่สุด
  • สายหุ้มพลาสติกธรรมดา เป็นสายอ่อนเส้นเล็ก ภายในมีหลายเส้น เป็นสายไฟที่ไม่ถาวร ติดไฟได้ง่าย
  • สายเคลือบน้ำยาหรือสายอีนาเมล เป็นสายเปลือยที่เคลือบน้ำยาเคมี ใช้งานกันมากในงานพันขดลวดไดนาโม มอเตอร์ หม้อแปลง ฯลฯ
  • สายที่มีเปลือกโลหะหุ้ม นิยมใช้ฝังเข้ากับผนังตึก สายไฟฟ้าชนิดนี้มีราคาแพง

2.สายไฟฟ้าแบบไม่มีฉนวนห่อหุ้ม

นิยมใช้เป็นสายไฟฟ้าแรงสูง เชื่อมโนงระหว่างเขื่อนกับสถานีจ่ายไฟ หรือทำการเชื่องโยงระหว่างจังหวัดต่าง ๆ โดยจะมีลักษณะเป็นสายเปลือย สามารถจุกระแสไฟฟ้าได้สูง อีกทั้งยังมีขนาดและพื้นที่ใหญ่กว่าแบบหุ้มเกือบเท่าตัวหนึ่ง โดยการติดตั้งจะต้องขึงไว้บนที่สูง ให้ลมพัดระบายความร้อนตลอดเวลา ป้องกันไม่ให้เกิดเหตุจากความร้อนที่เกินขนาด