กรุยเชิงสแตนเลสติดตั้งไว้จุดที่โดนแดดบ่อย ๆ ได้ไหม ?

ในการออกแบบงานตกแต่งภายในและกึ่งภายนอก เรามักต้องเลือกวัสดุที่ทนทานต่อสภาพแวดล้อม โดยเฉพาะในพื้นที่ที่มีแสงแดดจัดหรือโดนรังสียูวีเป็นประจำ เช่น ขอบพื้นใกล้ช่องแสง ผนังริมหน้าต่าง หรือเคาน์เตอร์กึ่งเอาท์ดอร์ หลายคนจึงสงสัยว่า “กรุยเชิงสแตนเลส” ซึ่งเป็นวัสดุตกแต่งยอดนิยม สามารถติดตั้งในพื้นที่ที่โดนแดดบ่อย ๆ ได้หรือไม่ คำตอบคือ ได้ แต่ต้องเลือก เกรดสแตนเลสและการติดตั้ง ให้เหมาะสมกับการใช้งาน

แสงแดดทำร้ายผิวสแตนเลสได้จริงหรือ ?

โดยธรรมชาติของสแตนเลส (Stainless Steel) เป็นวัสดุอนินทรีย์ แตกต่างจากไม้หรือพลาสติก PVC ที่จะกรอบแตกเมื่อโดนรังสียูวี (UV) สแตนเลสเนื้อแท้สีเงินจะไม่ได้รับผลกระทบจากแสงแดดในแง่ของการเสื่อมสภาพของเนื้อวัสดุ

อย่างไรก็ตาม ปัจจุบันเทรนด์การใช้ สแตนเลสทำสี (Colored Stainless Steel) เช่น สี Gold, Rose Gold หรือ Black Chrome กำลังได้รับความนิยม ประเด็นที่ต้องโฟกัสคือ “ระบบการทำสี”

• ระบบ PVD Coating (Physical Vapor Deposition): เป็นมาตรฐานที่ควรใช้ในงานสถาปัตยกรรม การเคลือบฟิล์มไทเทเนียมในระบบสุญญากาศ ทำให้สีหลอมรวมไปกับผิววัสดุ ทนทานต่อรังสียูวีสูง สีไม่ซีดจางเหมือนการพ่นสีทั่วไป จึงสามารถติดในจุดที่โดนแดดส่องได้
• เกรดวัสดุ (Material Grade): สำหรับพื้นที่ภายในที่โดนแดดส่อง หรือพื้นที่กึ่งภายนอก (Semi-outdoor) การเลือกใช้เกรด SUS304 เพียงพอต่อการป้องกันสนิมทั่วไป แต่หากพื้นที่นั้นอยู่ใกล้ทะเลหรือมีความชื้นสูงร่วมด้วย ต้องขยับไปใช้เกรด SUS316 เพื่อความทนทานสูงสุด

ฟิสิกส์ของความร้อน เรื่องใหญ่ที่คนมองข้าม

แม้แสงแดดจะไม่ทำลายผิว แต่ “ความร้อนสะสม” คือศัตรูตัวจริง การติดตั้งในจุดที่รับแดดเต็ม ๆ (Direct Sunlight) จะทำให้สแตนเลสเกิดการขยายตัวตามธรรมชาติ (Thermal Expansion)

หากช่างติดตั้งไม่เข้าใจเทคนิคนี้ และติดตั้งกรุยเชิงสแตนเลสอัดแน่นจนเกินไปโดยไม่เผื่อช่องว่าง หรือใช้กาวซีเมนต์แบบแข็งตายตัว เมื่อสแตนเลสขยายตัวจะไม่มีพื้นที่ให้ขยับ ส่งผลให้เกิดอาการ “โก่งตัว” (Buckling) หลุดร่อนออกมา หรือดันวัสดุปิดผิวข้างเคียง (เช่น กระเบื้องหรือหินอ่อน) จนแตกร้าวได้

เทคนิคการติดตั้งที่ถูกต้อง :

• การเว้นร่อง (Expansion Gap): ต้องมีการเว้นระยะรอยต่อเล็กน้อยระหว่างเส้นกรุยเชิงสแตนเลสกับวัสดุข้างเคียง
• การเลือกกาว (Adhesive Selection): ในจุดที่โดนแดดแรง ห้ามใช้กาวตะปูเกรดต่ำหรือปูนเพียว ๆ ควรใช้ PU Sealant (Polyurethane) หรือกาว Hybrid Polymer ที่มีความยืดหยุ่นสูง (Elasticity) เพื่อให้วัสดุสามารถ “ให้ตัว” ได้เมื่อเกิดการขยายและหดตัวจากอุณหภูมิที่เปลี่ยนแปลง

การเลือกผิวสัมผัส (Surface Finish) กับผลกระทบทางสายตา

การออกแบบที่ดีไม่ใช่แค่เรื่องความทนทาน แต่ต้องคำนึงถึงสภาวะน่าสบาย (Comfort) ของผู้ใช้งานด้วย

• ผิวเงา (Mirror Finish): การใช้สแตนเลสผิวเงาวาวในทิศทางที่แสงแดดตกกระทบโดยตรง จะเกิดการสะท้อนแสง (Glare) ที่รุนแรง รบกวนสายตาผู้อยู่อาศัย และทำให้ห้องดูร้อนขึ้น
• ผิวขนแมว (Hairline) หรือ ผิวด้าน (Satin/Bead Blast): เป็นตัวเลือกที่เหมาะสมกว่าสำหรับโซนริมหน้าต่างหรือจุดรับแสง เพราะผิวสัมผัสแบบด้านจะช่วย “กระจายแสง” (Diffuse) ลดแสงสะท้อน ทำให้เส้นสายดูนุ่มนวล หรูหรา และเห็นคราบรอยนิ้วมือหรือฝุ่นได้ยากกว่าผิวเงา

การใช้กรุยเชิงสแตนเลสในพื้นที่โดนแดด สามารถทำได้อย่างแน่นอนและมีความทนทานสูง หากเลือกสเปคให้ถูกต้อง คือใช้สแตนเลสเกรด SUS304 ขึ้นไป ที่ผ่านกระบวนการทำสีแบบ PVD Coating และเลือกใช้ผิวสัมผัสแบบ Hairline เพื่อลดแสงสะท้อน

สิ่งสำคัญที่สุดคือ “ดีเทลการติดตั้ง” ที่ต้องใช้กาวที่มีความยืดหยุ่นเพื่อรองรับการขยายตัวจากความร้อน เพียงเท่านี้เส้นสายสีทองหรือสีเงินของกรุยเชิงสแตนเลสก็จะยังคงความคมชัด สวยงาม และเป็นเส้นนำสายตาที่สมบูรณ์แบบให้กับงานสถาปัตยกรรมภายในไปได้อีกยาวนาน